In dit blog van juridisch vertaler Dorine Stevens-Engels, in-house vertaler Engels bij Juridisch en Financieel Vertaalbureau Fiducia, vertelt zij meer over de keuze tussen Brits-Engels of Amerikaans-Engels.
Bij een vertaling naar het Engels staat u vaak voor de keuze tussen Brits- of Amerikaans-Engels. Bij alle vertaalopdrachten hangt dit uiteraard af van de voorkeur van de klant, die dit vaak van tevoren al aangeeft. Als de klant dit echter in het midden laat, of aan de vertaler overlaat, is deze keuze slechts op één ding te baseren: de brontekst die voor u ligt.
Dit is bij juridische vertalingen redelijk makkelijk te bepalen. Ik vertaal vaak overeenkomsten, algemene voorwaarden, en op zijn tijd komt er een vonnis of processtuk langs. Hierin staan altijd meerdere partijen genoemd. Als een van hen Amerikaans is, vertaal ik naar het Amerikaans-Engels. In alle andere gevallen, vertaal ik naar het Brits-Engels. Ook als de partijen helemaal niets met Engelssprekende landen te maken hebben, omdat het bijvoorbeeld gewoonweg twee Nederlandse partijen zijn. Waarom? Dit is me simpelweg met de vertaal-paplepel ingegoten.
De Engelse taal is ‘ontstaan’ in het Verenigd Koninkrijk en de leidende naslagwerken over de Engelse taal vonden hun oorsprong op het Britse grondgebied.
Argumenten die hiervoor vaak genoemd worden zijn onder andere dat het Verenigd Koninkrijk nu eenmaal dichter bij Nederland ligt, de Engelse taal daar in feite is ‘ontstaan’ en de leidende naslagwerken over de Engelse taal hun oorsprong vonden op het Britse grondgebied, zoals het Oxford English Dictionary. Of u bent anglofiel, zoals ik.
Er zijn vast mensen die er anders over denken en de voorkeur geven aan de Amerikaanse spelling. Wat echter de doorslag geeft, is dat we onderdeel zijn van de Europese Unie, en laat die nu ook consequent naar het Brits-Engels vertalen. We houden hierbij dan dus ook eigenlijk altijd de EU-standaard aan. Tenzij de klant liever Amerikaanse spelling gebruikt natuurlijk.
Verschillen Amerikaans-Engels en Brits-Engels
Wat is er nu eigenlijk anders aan Amerikaans-Engels ten opzichte van Brits-Engels? Eigenlijk niet zo veel; het is een kwestie van goed opletten en het doorlopen van standaardstappen. Zeker in geval van een machinevertaling is dit heel belangrijk, want DeepL vertaalt bijvoorbeeld altijd naar het Amerikaans-Engels. En mensen lezen heel makkelijk over Amerikaanse schrijfwijzen heen.
Standaardhandelingen
Er is weinig dat me meer irriteert dan het gebruik van beide soorten Engels in één tekst. Maar gelukkig vinden wij vertalers/editors het vervolgens heel leuk om die inconsistenties eruit te vissen.
Standaardhandelingen bij het controleren van een vertaling zijn voor mij onder andere:
1) een algehele zoekopdracht naar ‘-iz-’ om die te veranderen naar ‘-is-’ (zoals ‘recognize’ en ‘realize’), en
2) na afloop van de vertaling in Word een spellingscontrole uitoefenen met ‘Engels (Verenigd Koninkrijk)’, om eventuele gevallen van ‘-or’ te veranderen naar ‘-our’ (zoals in ‘behavior’ en ‘color’) en ‘-er’ naar ‘-re’ (zoals ‘center’ en ‘meter’).
En denk maar niet dat iemand op een gegeven moment precies weet welke spelling ook alweer bij welk taalgebied hoort, want daarin is dan ook weer geen consistentie te vinden. Neem nu het werkwoord ‘to fulfil’, wat in DeepL altijd ‘fulfill’ zal zijn (want Amerikaans-Engels systeem). Dit wordt snel aangepast, en mijn brein denkt dan: “Akkoord, Brits-Engels doet aan enkele medeklinkers.” Maar dan kom ik opeens een vervoeging van ‘to focus’ tegen, en mijn hele referentiekader stort weer in (net als vertalen is overdrijven natuurlijk ook een vak). Want als ‘to focus’ vervoegd wordt, wordt dit in Brits-Engels ‘focusses’ en ‘focussing’, en in het Amerikaans-Engels juist ‘focuses’ en ‘focusing’.
Het is niet meer te tellen hoe vaak ik dit al wel niet heb opgezocht. Het lijkt wel te helpen om erover te schrijven met het onthouden, dus dit is vast niet de laatste keer dat ik me stort op een vertaalprobleem.